Ο Ανδρέας Αδάμου, εκ των ιδιοκτητών της Floralink Suppliers Ltd και Υπεύθυνος καταστήματος στη Λευκωσία, με σπουδές στη Γεωπονική, Αρχιτεκτονική Κήπων & Τοπίου, θα μπορούσε να είναι ο καλύτερος φίλος του κήπου σου αφού γνωρίζει όλα του τα «μυστικά» και κάθε του ανάγκη.
Με γνώσεις και πολύχρονη εμπειρία στην «φαρέτρα», απαντάει λεπτομερώς και εμπεριστατωμένα στα δικά μας ερωτήματα σε σχέση με την αρχιτεκτονική κήπου, την κηπουρική, τα κατάλληλα φυτά για την χώρα μας, τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το κόστος του σχεδιασμού και υλοποίησης διαφόρων ειδών κήπων. Ανάμεσα σε άλλα, αναφέρεται στις επικρατέστερες τάσεις της εποχής αλλά και σε άλλες διαχρονικές, δίνει συμβουλές για την ορθή επιλογή φυτών και δέντρων βάσει των προσωπικών μας αναγκών αλλά και σε περίπτωση που έχουμε κατοικίδια.
Συνέντευξη: Νίκολα Καρατζιά
Φωτογραφικό υλικό: Floralink Suppliers Ltd
Τι ακριβώς περιλαμβάνει η αρχιτεκτονική κήπου και σε τί διαφέρει από την κηπουρική;
Ουσιαστικά, αποτελούν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις προς τη διαμόρφωση και φροντίδα του κήπου. Η αρχιτεκτονική κήπου ασχολείται με το σχεδιασμό και τη διαμόρφωση του χώρου γύρω από μια δομή – όπως ένα σπίτι ή μια επιχείρηση. Εστιάζει στη δημιουργία λειτουργικών, αισθητικά ελκυστικών και συναρπαστικών εξωτερικών χώρων που να συμπληρώνουν την αρχιτεκτονική της κάθε δομής. Από την άλλη, η κηπουρική αφορά στην φροντίδα, τη διαχείριση και διατήρηση των φυτών και του κήπου σε άριστη κατάσταση. Περιλαμβάνει εργασίες όπως φύτευση, άρδευση, λίπανση, απομάκρυνση των ζιζανίων, προστασία των φυτών και δέντρων από ασθένειες και επιβλαβείς οργανισμούς.
Συχνά, φωτογραφικό υλικό που βρίσκουμε στο διαδίκτυο, αποτελεί σημείο αναφοράς για τον κήπο που ονειρευόμαστε για το σπίτι μας. Η υλοποίηση του όμως, είναι καθόλα εφικτή;
Είναι αλήθεια ότι το φωτογραφικό υλικό που βρίσκουμε μπορεί να αποτελέσει μια εξαιρετική πηγή έμπνευσης για τον κήπο που ονειρευόμαστε, καθώς και να βοηθήσει τους επαγγελματίες της επιλογής μας να αντιληφθούν καλύτερα το «όραμά» μας ως προς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μέσα από τις φωτογραφίες που θα διαλέξουμε, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα γύρω από το στυλ του κήπου που φανταζόμαστε, τα στοιχεία διακόσμησης, τη διάταξη και χρήση των εξωτερικών μας χώρων, τα διάφορα είδη φυτών και δέντρων της αρεσκείας μας, και πώς αυτά θα λειτουργούσαν μεταξύ τους συνδυαστικά.
Μάλιστα, κατά αυτό τον τρόπο, θα εκτιμηθεί και το συνολικό κόστος της υλοποίησης του συγκεκριμένου σχεδιασμού, καθορίζοντας έτσι τον προϋπολογισμό μας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι φωτογραφίες μπορεί να παρουσιάζουν κήπους που είναι σχεδιασμένοι για συγκεκριμένες κλιματικές συνθήκες και γεωγραφικές περιοχές, των οποίων η προσαρμογή στο δικό μας περιβάλλον να απαιτεί τροποποιήσεις. Επίσης, είναι καλό να γνωρίζουμε πως ο κήπος των ονείρων μας φέρει μέσα του και το πρακτικό κομμάτι της μετέπειτα συχνής φροντίδας και συντήρησής του που ενδεχομένως, να απαιτεί παραπάνω χρόνο/κόπο, και να κοστίζει περισσότερο από ότι θα θέλαμε.
Σας έχει συμβεί να διαφωνείτε κάθετα με τις επιθυμίες ενός πελάτη και αν ναι, πως χειρίζεστε τέτοιες περιπτώσεις;
Ως επαγγελματίας, ναι, είναι πιθανό να διαφωνήσω με τις επιθυμίες ενός πελάτη όσον αφορά στο σχεδιασμό ή την εκτέλεση ενός έργου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η προσέγγιση μου είναι πάντα επαγγελματική και με σεβασμό προς τον άνθρωπο που έχω απέναντι μου. Εξάλλου, οι δικές του ανάγκες και προτιμήσεις προέχουν ακόμα και αν διαφωνούμε.
Η αλήθεια είναι πως πιστεύω στη συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων, χωρίς να είμαι απορριπτικός σε ιδέες. Πάντοτε εξηγώ τις ανησυχίες μου εάν υπάρχουν και σε περίπτωση διαφωνίας, προτείνω εναλλακτικές λύσεις, παρουσιάζοντας συμβιβαστικές προτάσεις και λύσεις που ίσως συμβαδίζουν με τις επιθυμίες του πελάτη, αναλύοντας παράλληλα, τα πλεονεκτήματα της κάθε προσέγγισης ξεχωριστά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, που δεν είναι δυνατό να βρεθεί κοινή συνισταμένη και που ο πελάτης επιμένει σε μια ιδέα η οποία δεν ανταποκρίνεται στα επαγγελματικά πρότυπα ή τις αξίες της εταιρείας μας, μπορεί να χρειαστεί να απορρίψουμε τη συνεργασία. Αυτό, ωστόσο, και πάλι θα γίνει με ευγένεια και σεβασμό.
Ποιες παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψιν πριν προταθεί κάποιος σχεδιασμός στους πελάτες;
Ένας επαγγελματίας που προτείνει σχεδιασμό και λύσεις στον εκάστοτε πελάτη του, οφείλει να προσμετρήσει διάφορους παράγοντες προτού προχωρήσει στην εκπόνηση του σχεδίου. Ορισμένοι από αυτούς είναι:
- Προϋπολογισμός: Πρέπει να κατανοήσει το διαθέσιμο προϋπολογισμό, ώστε ο σχεδιασμός να είναι βιώσιμος και εφικτός, μέσα στα οικονομικά πλαίσια του πελάτη.
- Προσωπικό γούστο και προτιμήσεις: Κάθε πελάτης είναι ξεχωριστός, με διαφορετικές προτιμήσεις, προσωπικό γούστο και λειτουργικές ανάγκες, παράμετροι που θα ανακαλύψει ο επαγγελματίας μέσα από συζήτηση που θα προηγηθεί και οι οποίες, πρέπει να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό.
- Κλίμα και καιρικές συνθήκες: Σε ορισμένες περιοχές, το κλίμα και οι καιρικές συνθήκες μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στο σχεδιασμό. Για παράδειγμα, ένα σπίτι σε μια περιοχή με έντονα χειμερινά καιρικά φαινόμενα, χρειάζεται διαφορετικές λύσεις από ένα σπίτι σε μια ζεστή και ηλιόλουστη περιοχή.
- Υποδομές: Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι υπάρχουσες υποδομές όπως ύδρευση, σύσταση εδάφους και ηλεκτρισμού, καθώς αυτές μπορεί να περιορίσουν τις δυνατότητες σχεδιασμού.
Η καταλληλόλητα των δέντρων και φυτών συνδέεται όπως προείπατε, με τις καιρικές συνθήκες μιας χώρας. Στην Κύπρο λοιπόν, ποια είδη θα λέγατε ότι συστήνονται ανεπιφύλακτα;
Η επιλογή των δέντρων και φυτών σε μια χώρα όπως η Κύπρος, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κλιματικών συνθηκών, της εδαφικής ποικιλομορφίας και των τοπικών αναγκών. Πιο κάτω θα αναφερθώ σε μερικά είδη – μέσα από μια μεγάλη ποικιλία – που συνιστώνται:
- Αρωματικά φυτά: Θυμάρι (Thymus vulgaris), Ρίγανη (Origanum vulgare), Δυόσμος (Mentha spp.), Λεβάντα (Lavandula spp.).
- Φρουτόδεντρα: Λεμονιά (Citrus limon), Πορτοκαλιά (Citrus sinensis), Μανταρινιά (Citrus reticulata), Ροδιά (Punica granatum), Συκιά (Ficus carica).
- Δέντρα: Ελιά (Olea europaea), Κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens), Μαστιχόδεντρο (Schinus terebinthifolia), Αρεία Δρυς” ή “Βελανιδιά (Quercus ilex).
- Θάμνοι: Σχοινιά (Pistachio lentiscus), Μυρτιά (Myrtus communis), Δάφνη (Laurus nobilis).
- Αναρριχώμενα: Γιασεμί (Jasminum spp.), Βουκαμβίλια (Bougainvillea spp.), Στεφανωτή (Stephanotis floribunda), Αγιόκλημα (Lonicera japonica).
Είδη που πιθανώς να μην συνιστώνται τόσο για την χώρα μας, είναι όσα απαιτούν τροπικό κλίμα (υπερβολική ποσότητα νερού και υψηλή υγρασία).
Η καταλληλότητα διαφέρει και από πόλη σε πόλη λόγω καιρικών συνθηκών και εδάφους;
Όντως, αυτό ισχύει. Οι κλιματικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, βροχόπτωση) όπως επίσης και οι εδαφικές συνθήκες (αργιλώδες, αμμώδες, οργανικό έδαφος) της περιοχής όπου μένουμε, πρέπει πάντοτε να μελετώνται πριν την επιλογή των φυτών και δέντρων που θα φυτέψουμε, ώστε να είναι βιώσιμα σε βάθος χρόνου.
Σε μια νεόδμητη κατοικία που βρίσκεται στο στάδιο κατασκευής, σε ποιο σημείο πρέπει να ξεκινήσει η παροχή υπηρεσιών για σχεδιασμό και ετοιμασία του κήπου;
Ο σχεδιασμός και ετοιμασία του κήπου, μπορούν να ξεκινήσουν σε διάφορα στάδια που προηγούνται της ολοκλήρωσης μιας κατοικίας. Θεωρείται σημαντικό όπως οι εργασίες για τον κήπο είναι συγχρονισμένες με την πρόοδο και εξέλιξη της οικοδομής, και το αποτέλεσμα να εναρμονίζεται με τη συνολική αρχιτεκτονική και λειτουργικότητα του χώρου.
Τα τρία στάδια που ακολουθούνται για τη δημιουργία ενός κήπου, είναι:
- Σχεδιασμός: Συνεργαστείτε με έναν ειδικό σχεδιασμού κήπου ή τοπίου για να δημιουργήσετε ένα πλάνο που να συμβαδίζει με την αρχιτεκτονική της κατοικίας και τις ανάγκες σας.
- Προετοιμασία εδάφους: Αναλόγως της κατάστασης του εδάφους, μπορεί να χρειάζεται αφαίρεση πετρών, ριζών και άλλων εμποδίων, καθώς και επιπέδωση της επιφάνειας του εδάφους.
- Υποδομές: Εάν σχεδιάζετε να έχετε άρδευση, φωτισμό ή άλλες υποδομές στον κήπο, θα πρέπει να προγραμματιστούν εγκαίρως και να εγκατασταθούν.
Βάσει του στυλ μιας κατοικίας, αρμόζουν διαφορετικά είδη φυτών για τη διατήρηση της συνολικής αρμονίας; Εάν ναι, τι θα ταίριαζε σε ένα μοντέρνο αρχιτεκτονικά σπίτι, σε ένα πιο κλασικό και σε ένα παραδοσιακό;
Βεβαίως, η επιλογή φυτών μπορεί να προσαρμοστεί στο στυλ μιας κατοικίας για δημιουργία ενός αρμονικού αποτελέσματος στον εξωτερικό της χώρο.
Σε ένα μοντέρνο σπίτι με «καθαρές» γραμμές και σύγχρονο στυλ, η επιλογή πρέπει να είναι απλή και διακριτική. Προτείνονται υλικά σε ουδέτερα χρώματα όπως λευκό, γκρι και μαύρο, συνεπώς, τα φυτά πρέπει να είναι σε αποχρώσεις του πράσινου.
Σε ένα κλασικό ή παραδοσιακό σπίτι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν περισσότερα είδη φυτών και δέντρων, σε διάφορους χρωματισμούς φυλλώματος και λουλουδιών. Ωστόσο, τα κλασικά και παραδοσιακά σπίτια έχουν συνήθως ζεστά χρώματα όπως κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο και καφέ. Οι φυτοκομικοί συνδυασμοί σε αντίστοιχες αποχρώσεις λουλουδιών και φύλλων, μπορούν να ενισχύσουν τον «χαρακτήρα» μιας τέτοιας κατοικίας.
Η περιποίηση ενός κήπου μπορεί να αφήνεται ολόχρονα στα χέρια του ιδιοκτήτη του ή χρειάζεται και τη συμβολή επαγγελματία κηπουρού για τη συντήρησή του;
Η συντήρηση ενός κήπου απαιτεί εμπειρία, δεξιότητες και γνώση, καθώς υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να διατηρηθεί υγιής. Το άτομο που θα τον αναλάβει, πρέπει να έχει βαθιά γνώση των φυτών και αναγκών του κάθε είδους ξεχωριστά, αναγνωρίζοντας τις διαφορετικές απαιτήσεις σε θέματα φύτευσης, ποτίσματος, λίπανσης και φροντίδας. Θα πρέπει να μπορεί να αντιληφθεί τυχόν ασθένειες των φυτών μας και να προβεί σε άμεση αντιμετώπιση. Να γνωρίζει από ορθή κλάδευση, παράγοντας σημαντικός για την ανάπτυξη και ευρυχωρία του κήπου. Τέλος, ένας καλός επαγγελματίας θα κάνει ορθή διαχείριση χρόνου, με κατάλληλο προγραμματισμό εργασιών συντήρησης, έτσι ώστε να διατηρείται ο κήπος σε καλή κατάσταση ολόχρονα.
Σε περίπτωση που αγοράσουμε ένα σπίτι με ήδη διαμορφωμένο κήπο, υπάρχει η δυνατότητα να αναδιαμορφωθεί εξολοκλήρου; Εάν ναι, πόσο χρονοβόρο/κοστοβόρο θα ήταν;
Ναι, είναι εφικτή η εξολοκλήρου αναδιαμόρφωση ενός κήπου. Αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι ενδεχομένως πολύ δύσκολη, απαιτητική, χρονοβόρα και κοστοβόρα, λόγω κάποιων παραγόντων που μπορεί να υφίστανται και στους οποίους αναφέρομαι στη συνέχεια.
– Υφιστάμενη Δομή και Φυτά: Η πρώτη και πιο βασική απόφαση που θα κληθείτε να λάβετε, είναι κατά πόσο θα κρατήσετε ορισμένα από τα υφιστάμενα φυτά, δομές ή στοιχεία του κήπου. Εάν πρόκειται να αφαιρέσετε και να αντικαταστήσετε πολλά από αυτά, η διαδικασία θα είναι πιο πολύπλοκη.
– Σχεδιασμός: Η δημιουργία ενός νέου σχεδίου κήπου, απαιτεί προσεκτική μελέτη. Πρέπει να ληφθεί υπόψιν η διαρρύθμιση του χώρου, οι κλιματικές συνθήκες, οι ανάγκες σας και το στυλ που επιθυμείτε.
– Εργασία: Η αναδιαμόρφωση ενός κήπου μπορεί να περιλαμβάνει διάφορες εργασίες όπως καθάρισμα του χώρου, αφαίρεση παλιών φυτών, κατεδάφιση δομών, ομαλοποίηση της επιφάνειας, εγκατάσταση νέων φυτών, κατασκευή δομών, εγκατάσταση άρδευσης.
– Υλικά: Το κόστος των υλικών όπως φυτά, πέτρες, ξύλο, είδη διακόσμησης, εξαρτάται από τον τύπο και την ποσότητα που θα χρησιμοποιηθεί.
– Επαγγελματίες: Εάν απαιτείται εξειδίκευση για ορισμένες εργασίες όπως η κατεδάφιση δομών και η εγκατάσταση συστημάτων άρδευσης, θα πρέπει να προσληφθούν επαγγελματίες, γεγονός που θα αυξήσει το τελικό κόστος.
Υπάρχουν τάσεις της μόδας στους κήπους; Εάν ναι, ποιες θεωρούνται ως διαχρονικά σταθερές;
Ναι, υπάρχουν τάσεις στο σχεδιασμό κήπων, όπως υπάρχουν στη μόδα ή το σχεδιασμό εσωτερικών χώρων. Κάθε εποχή και περίοδος έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, εντούτοις, υπάρχουν κάποια στυλ που καθιερώθηκαν ως διαχρονικά. Ανάμεσα σε αυτά είναι ο «Φυσικός κήπος» που προσομοιάζει στην φύση, με φόρμες και φυτά που φαίνονται ότι έχουν αυξηθεί φυσικά. Ο «Αγγλικός κήπος», που είναι πιο ρομαντικός, με πληθώρα λουλουδιών, μικρά μονοπάτια και ελεύθερη ροή. Τέλος, είναι ο «Μεσογειακός κήπος», με χαρακτηριστικά φυτά της Μεσογείου, όπως ελιές, λεβάντα και κυπαρίσσια.
Και ποιες τάσεις επικρατούν αυτή την εποχή;
Τρέχουσες τάσεις στο σχεδιασμό κήπων θα έλεγα ότι είναι:
– Αειφόρος Κήπος: Επικεντρώνεται στην χρήση ανθεκτικών φυτών, τοπικά προσαρμοσμένων, με ελάχιστη ανάγκη για νερό και χημικά.
– Μινιμαλιστικός Κήπος: Ο σχεδιασμός εστιάζει στο απλό, καθαρό και λιτό στυλ, με υπολογισμένες γραμμές και περιορισμένα στοιχεία.
– Κήποι Τροφίμων: Έχουν γίνει δημοφιλείς εκεί όπου οι καλλωπιστικές και λειτουργικές φυτείες συνυπάρχουν για παραγωγή τροφίμων.
– Κήποι Άγουσας Τάσης: Περιλαμβάνουν φυτά που είναι δημοφιλή στην τρέχουσα εποχή, είτε λόγω των χρωμάτων τους, είτε λόγω της «συναισθηματικής» τους αξίας.
– Οικολογικοί Κήποι: Η τάση πηγαίνει προς τη δημιουργία κήπων που υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα και την τοπική οικολογία.
– Τεχνολογικά Ανεπτυγμένοι Κήποι: Η χρήση τεχνολογίας, όπως τα «έξυπνα» συστήματα άρδευσης και φωτισμού, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργικότητα και την εμπειρία του χώρου.
– Κήποι Χαμηλής Συντήρησης: Όλο και περισσότεροι άνθρωποι με περιορισμένο χρόνο για τη φροντίδα κήπου, επιλέγουν φυτά και σχεδιασμό που απαιτούν λιγότερη συντήρηση.
Εάν έχουμε κατοικίδια στο σπίτι, υπάρχουν απαγορευτικοί παράγοντες στην επιλογή συγκεκριμένων φυτών και δέντρων;
Κατοικίδιο και κήπος είναι μια συνδυαστικά υπέροχη εμπειρία, η οποία όμως απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και φροντίδα για τη διατήρηση της υγείας, ευεξίας και ασφάλειας του κατοικίδιού μας.
Είναι λοιπόν καίριας σημασίας όπως επιλέξουμε μη τοξικά φυτά, που ακόμα και αν φαγωθούν από τους τετράποδους μας φίλους, να μην τους προκληθεί δηλητηρίαση. Είναι επίσης σημαντικό, τα φυτά μας να είναι ανθεκτικά στον «ψαλιδισμό» και την φθορά από τυχόν καταστροφικά “παιχνίδια” των κατοικίδιων μας.
Εκτός από την επιλογή δέντρων και φυτών, οφείλουμε να τηρήσουμε και ορισμένους άλλους κανόνες υγιεινής και καθαριότητας, δημιουργώντας έτσι ασφαλιστικές δικλείδες για τα ζώα μας αλλά και εμάς τους ίδιους. Ως εκ τούτου, εφαρμόζουμε αντιπαρασιτικά προϊόντα στο κατοικίδιό μας για να προστατευτεί από παράσιτα που ίσως υπάρχουν στον κήπο, ενώ παράλληλα, καθαρίζουμε τακτικά τα κόπρανα και υπόλοιπα απόβλητα.
Τέλος, θα ήταν χρήσιμο να δημιουργήσουμε μια άκρως ασφαλή περιοχή στον κήπο – ειδικά για το κατοικίδιό μας, όπου να μπορεί να παίξει ελεύθερα, παρέχοντας του διασκεδαστικές δραστηριότητες όπως παιχνίδια αναζήτησης τροφής. Κάτι τέτοιο, θα το κρατούσε δημιουργικά απασχολημένο, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες πρόκλησης ζημιών λόγω ανίας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να μας πείτε τί θα μπορούσε δυνητικά να αυξήσει κατά πολύ το κόστος ενός κήπου.
Οι τιμές για το σχεδιασμό ενός κήπου μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με τις απαιτήσεις του πελάτη, την περιοχή, τον τύπο και το μέγεθος του κήπου, την εκτίμηση του χρόνου εργασίας, τα υλικά και είδη φυτών/λουλουδιών/δέντρων που θα επιλεγούν. Εάν περιλαμβάνονται περίπλοκες υποδομές όπως μονοπάτια, γέφυρες, υδρορροές, λίμνες, πισίνες ή αν απαιτείται εξειδικευμένος σχεδιασμός για φωτισμό, αυτοματισμούς άρδευσης, πρόνοιες για διοργάνωση εκδηλώσεων, το κόστος σίγουρα αυξάνεται σημαντικά. Αξίζει πάντως να αναφέρουμε ότι ο σχεδιασμός ενός όμορφου κήπου, είναι μια αξιόλογη επένδυση που μπορεί να προσθέσει αξία στο ακίνητό μας και να προσφέρει αμέτρητες ώρες προσωπικής ευχαρίστησης εκεί.